Gemalen
Gemalen spelen een belangrijke rol in het waterbeheer van Fryslân. Ze zorgen ervoor dat het waterpeil op het juiste niveau blijft – niet te hoog, en niet te laag. Tijdens een rondleiding zie je hoe onze gemalen werken, en waarom ze onmisbaar zijn voor mens en natuur.
Locaties
Bij Wetterskip Fryslân hebben we een aantal bijzondere gemalen die je kunt bezoeken. Op de locaties hieronder bieden we rondleidingen aan. Een van onze collega’s vertelt je alles over het gemaal - van de geschiedenis tot de werking. Wil je een rondleiding aanvragen? Vul dan het formulier onderaan de pagina in.
-
J.L. Hooglandgemaal
Dit imposante gemaal ligt aan de rand van Stavoren, vlak naast de sluis tussen het Friese merengebied en het IJsselmeer. Sinds 1966 zorgt het J.L. Hooglandgemaal ervoor dat het water in Fryslân op peil blijft. In natte periodes voert het water af naar het IJsselmeer. Bij droogte kan het juist water inlaten.
De enorme elektrische pompen zijn indrukwekkend om te zien. In 2011 kreeg het gemaal een flinke uitbreiding én visvriendelijke aanpassingen. Zo kunnen vissen veilig passeren. Sinds 2015 is het gemaal een rijksmonument en een belangrijk herkenningspunt langs de Friese kust.
-
Gemaal De Heining
Gemaal De Heining ligt in de zeedijk bij Marrum. Het werd in 2018 geopend en helpt om water uit Noord-Friesland naar de Waddenzee te pompen bij hevige regenval. Wat dit gemaal extra bijzonder maakt, is dat het visvriendelijk is ontworpen. Dankzij een vispassage kunnen vissen zoals glasaal, schieraal en stekelbaars veilig heen en weer zwemmen tussen zout en zoet water.
-
Gemaal Ropta (Vishevel)
Bij gemaal Ropta in Roptazijl kunnen trekvissen zoals glasaal veilig de dijk passeren via een vishevel. Deze plek is een belangrijke route voor vismigratie. Tijdens een rondleiding hoor je meer over het belang van deze techniek en zie je hoe het gemaal werkt. Een collega van het waterschap verzorgt de rondleiding.
Wil je een rondleiding aanvragen? Gebruik dan de knop onderaan de pagina.
-
Ir. D.F. Woudagemaal
Een bezoek aan het Ir. D.F. Woudagemaal in Lemmer is een stap terug in de tijd. Sinds 1920 draait dit imposante stoomgemaal nog altijd mee in het waterbeheer van Fryslân. Bij extreem hoog water zetten wij het in om het overtollige water naar het IJsselmeer te pompen. Het gemaal is UNESCO Werelderfgoed en uniek in zijn soort: het is het grootste nog werkende stoomgemaal ter wereld. Wil je dit van dichtbij meemaken? Kijk dan op de website van het Woudagemaal voor bezoekersinformatie.
Met de digitale tour krijg je alvast meer te weten over Wetterskip Fryslân en het Woudagemaal. Zo ben je goed voorbereid voor je bezoek!
Rondleiding aanvragen
Met het formulier hieronder vraag je eenvoudig een rondleiding aan. Kies het gemaal dat je wilt bezoeken, dan neemt een van onze collega’s contact met je op om de mogelijkheden te bespreken.