Baggeren Skoatterlânske Kompanjonsfeart

Wat houden de werkzaamheden in?

• We gaan vanaf begin december 2022 de Skoatterlânske Kompanjonsfeart bij Jubbega over een totale lengte van 7,5 kilometer baggeren voor een betere wateraan- en -afvoer. Het gaat om het gedeelte van de vaart vanaf de Hendrik de Vosweg 74 tot de driesprong Bij de Leijwei/Kapellewei (zie rode en paarse lijnen op de luchtfoto’s onder het kopje 'Waar gaan we baggeren?'). We beginnen te baggeren bij de Kappelewei en werken dan verder richting het dorp. De baggerwerkzaamheden duren tot ongeveer eind maart 2023.
• We verwijderen in totaal ongeveer 20.000 kubieke meter bagger uit de vaart. Van deze bagger voeren we het deel (3500 m3) dat we niet over het land kunnen verspreiden af naar een erkend stort. Deze niet-verspreidbare bagger halen we uit het gedeelte van de vaart in de bebouwde kom van Jubbega (paarse lijn op luchtfoto) met een lengte van ongeveer 1500 meter. De resterende 16.500 m3 van de bagger slaan we tijdelijk (twee jaar) op in een speciaal ingericht weilanddepot.
• We richten in Jubbega langs de vaart acht overslaglocaties in (groene punten op luchtfoto). Een boot met schuifbord schuift de niet-verspreidbare bagger naar de overslagplaatsen. Daar laadt een kraan vanaf de kant de bagger in vloeistofdichte vrachtwagens. Die voeren de baggerspecie af naar een erkend stort.
• Voor de tijdelijke opslag van de bagger zijn we begin november gestart met de aanleg van een weilanddepot (zie locatie op de luchtfoto) aan de westkant van de Kapellewei op een perceel in Hoornsterzwaag.
• Het afvoeren van de bagger (in en net buiten het dorp Jubbega) duurt ongeveer een maand en vindt plaats in de periode van begin januari tot begin februari 2023.
• Wij voeren tegelijk met het baggerproject in november 2022 ook werkzaamheden voor de gemeente Heerenveen uit. Het gaat om het kappen van een aantal bomen voor de in 2023 geplande herinrichting van het centrum in Jubbega. De stammen zullen op de, door Pleatslik Belang aangewezen plek in het dorp worden opgeslagen. Pleatslik Belang gaat de boomstammen van daaruit aan de dorpsbewoners

Waarom gaan we de Skoatterlânske Kompanjonsfeart baggeren?

We beheren de hoofdwateren in Fryslân, waaronder de Skoatterlânske Kompanjonsfeart. De wateraan- en -afvoer van de vaart moet worden verbeterd om de inwoners in de toekomst te beschermen tegen wateroverlast. Door het dieper maken van de vaart verbetert niet alleen de doorstroming, maar ook de waterkwaliteit. En schoon en helder water is weer goed voor de flora en fauna.

Ook is de Skoatterlânske Kompanjonsfeart na het baggeren weer diep genoeg voor onze maaiboot. Deze kleine boot verwijdert bij het jaarlijkse onderhoud riet en waterplanten uit de vaart voor een goede doorstroming.  

Hoe gaan we baggeren?

We gaan baggeren met een baggerzuiger. De baggerzuiger pompt de baggerspecie vanaf het water door een kilometerslange drijvende leiding naar het tijdelijke weilanddepot aan de westkant van de Kapellewei bij Hoornsterzwaag (zie voor locatie de luchtfoto).  

Waar gaan we baggeren?

Op de onderstaande twee luchtfoto's hebben we het te baggeren traject (rode en paarse strepen), de locaties van het weilanddepot (blauw) en de acht overslagplaatsen (groen) ingetekend:

Klik op de afbeelding voor een vergroting.

Wat gaat er bij het baggeren gebeuren?

Bagger is slib dat elk jaar ongeveer 1 tot 2 centimeter op de waterbodem aangroeit. Dit is een natuurlijk proces. De laag ontstaat bijvoorbeeld door afgestorven waterplanten en bladeren. Voor verbetering van de kwaliteit en een goede aan- en -afvoer van het water wordt de baggerlaag verwijderd. Bij de Skoatterlânske Kompanjonsfeart gaan we het volgende doen:

• We leggen voor de tijdelijke opslag van bagger een weilanddepot aan.
• Van de afgegraven teelaarde (vruchtbare bovengrond) maken we een dijkje van maximaal 1,5 meter hoog om het depot heen. Zo kunnen we de bagger opslaan.
• We halen in totaal 2000 kubieke meter bagger uit de Skoatterlânske Kompanjonsfeart over een lengte van 7,5 kilometer.
• De baggerspecie wordt met een baggerzuiger via drijvende leidingen naar het weilanddepot getransporteerd. In het depot van 3 hectare zal ongeveer 16.500 m3 bagger worden opgeslagen. Het andere deel (3500 m3 niet-verspreidbare bagger) voeren we met vrachtwagens af.
• Na de baggerwerkzaamheden worden, na het afvoeren van het water in het depot, de dijkjes afgegraven tot de hoogte van de baggerlaag. In het najaar of in de winter van 2022/2023 in een vorstperiode wordt de bagger omgezet en op ruggen gelegd om het indrogen te bevorderen. In zomer/najaar 2023 zetten we de ingedroogde bagger nog een keer om om het indrogen van het nog natte deel te bevorderen. Daarna maken we het perceel weer vlak en zaaien het in met gras. Als de weersomstandigheden tegenzitten, moeten we het vlakmaken en inzaaien uitstellen.

Overlast voor de omgeving

We kunnen enige hinder door werkzaamheden niet voorkomen. In het begin is een aantal weken zicht op bouwverkeer en machines en kan er enige geluidsoverlast ontstaan. Woningen en wegen blijven bereikbaar tijdens de uitvoering. Uiteraard proberen we de hinder zoveel mogelijk te beperken en de omgeving erop voor te bereiden.

We houden rekening met de natuur

Bij de werkzaamheden houden we zoveel mogelijk rekening met de natuur. We starten het werk na het broedseizoen, we houden ons aan de gedragscode flora en fauna voor waterschappen. Voor de aanleg van het depot is een natuurtoets uitgevoerd.

Planning werkzaamheden

• November 2022: start aanleg weilanddepot.
• Begin januari tot begin februari 2023: afvoeren niet-verspreidbare bagger.
• November 2022: kappen van aantal bomen en opslag en verdeling van de stammen onder dorpsbewoners.
• Begin december 2022: start baggerwerkzaamheden met baggerzuiger.
• Eind maart 2023: einde baggerwerkzaamheden met baggerzuiger.
• In najaar of winter 2022/2023: eerste keer omzetten bagger om het indrogen te bevorderen.
• Zomer of najaar 2023: de bagger wordt, zo nodig, nog een keer omgezet.
• Najaar 2023 of voorjaar 2024: depot weer ingericht als weiland.

Vergunningsprocedures

Voor het baggerproject wordt uitgevoerd, wordt een aantal vergunningsprocedures doorlopen. Het gaat onder meer om een procedure voor het verkrijgen van een omgevingsvergunning voor de aanleg van het weilanddepot. Deze aanvraag heeft de gemeente begin juli gepubliceerd via de gemeentelijke website/pagina in het huis-aan-huisblad. Op dit moment wachten we nog op de beoordeling van de gemeente voor het verkrijgen deze omgevingsvergunning. Zodra deze vergunning is verleend, wordt deze zes weken bij de gemeente Heerenveen ter inzage gelegd.