Wij bouwen een nieuw gemaal Hoarslân bij Berltsum

  • geplaatst op 18 oktober 2022 om 14:37

Wij vervangen het huidige gemaal Hoarslân aan de Bûtenpôle in Berltsum door een nieuw gemaal bij de Berltsumer Feart. Hiervoor leggen we een deel van het fietspad langs de Berltsumer Feart om. Gekoppeld aan de bouw van het gemaal wijzigen we het waterpeil in het kassengebied. De werkzaamheden voor de bouw van het nieuwe gemaal zijn begin oktober gestart. De totale investering in het werk is ruim 800.000 euro.

Het huidige gemaal Hoarslân uit 1971 bestaat eigenlijk uit twee aparte gemalen onder één dak die elk een deel van de polder bemalen. Dit gemaal moet worden vervangen. De huidige bemalingsinstallatie heeft het einde van de technische levensduur bereikt. De sloop start nadat het nieuwe gemaal klaar is, naar verwachting medio 2023. We bouwen het nieuwe gemaal Hoarslân op een nieuwe locatie, aan de Bûtenpôle aan de Berltsumer Feart. Zo kan het oude gemaal tijdens de bouw van het nieuwe gemaal het gebied blijven bemalen. Om zo het overtollige water af te voeren.

Visvriendelijke vijzel

Belangrijk voor de vismigratie is dat vissen het nieuwe gemaal kunnen passeren. Het nieuwe gemaal Hoarslân krijgt een visvriendelijke vijzel. Zo kunnen vissen ongeschonden van de polder naar de Friese boezem zwemmen.

Maalkom en fietspad

Voor het nieuwe gemaal komt een maalkom. In deze waterplas kan slib bezinken en het zorgt voor een constante watertoevoer naar het gemaal als deze pompt. Voor de aanleg van de maalkom moet het bestaande schelpenpad voor fietsers een paar meter worden omgelegd. Fietsers worden tijdens de werkzaamheden enkele weken over een deel van het fietspad omgeleid. Dit staat aangegeven met borden.

Gemaal Hoarslân

Gemaal Hoarslân bemaalt nu twee peilgebieden: het kassengebied ten zuiden van Berltsum en daarnaast een deel van de bebouwde kom van Berltsum en landbouwgronden ten zuidwesten van het dorp. De nieuwe vijzelpomp verwerkt straks per minuut 25 kuub (25.000 liter) water. Het water wordt via een nieuwe uitstroomput geloosd in de Bertlsumer Feart op de Friese boezem (stelsel van meren, kanalen en vaarten). Met het nieuwe gemaal kunnen we het water in de polder beter op peil houden. In perioden van extreme neerslag moet er meer water worden afgevoerd.

Open verbinding kassengebied met Berltsumer Feart

Het bestaande gemaal pompt het water van twee peilgebieden (kassengebied en landbouwgebied) naar de Berltsumer Feart. Het nieuwe gemaal bemaalt straks alleen het landbouwgebied. Het gebied met kassen sluiten we aan op de Berltsumer Feart. Dit kassengebied wordt straks niet meer bemalen, maar staat in open verbinding met de Friese boezem (stelsel van meren, kanalen en vaarten). Dat betekent dat het water van het kassengebied op een natuurlijke manier (onder vrij verval) naar de boezem stroomt.

Nieuw waterpeil kassengebied

De huidige waterpeilen in het kassengebied variëren tussen 80 en 50 centimeter beneden NAP. In de nieuwe situatie is het waterpeil in het kassengebied vastgesteld op 52 centimeter beneden NAP. Dit is gelijk aan het peil van de Berltsumer Feart. Om te zorgen dat het nieuwe waterpeil in het kassengebied niet te hoog wordt, leggen we een afsluitbare schuif aan bij het huidige gemaal Hoarslân. Als de waterstand in de Berltsumer Feart stijgt tot 25 centimeter beneden NAP of hoger dan wordt deze schuif tijdelijk gesloten. Zo is het kassengebied ook in de toekomst voldoende beschermd tegen wateroverlast in perioden van extreme neerslag. Het waterpeil in het landbouwgebied verandert niet.

Aannemer Jelle Bijlsma is begin oktober gestart met de bouw van het nieuwe gemaal. Het gemaal wordt naar verwachting in maart volgend jaar opgeleverd.

1000 gemalen

Gemaal Hoarslân maakt deel uit van een netwerk van bijna 1.000 gemalen, 5.400 stuwen en ongeveer 5.000 inlaten in ons werkgebied. Die zorgen samen voor het gewenste waterpeil in sloten, kanalen en meren.

Bouw nieuw gemaal Hoarslân
De eerste werkzaamheden voor de bouw van het nieuwe gemaal Hoarslân.