Update 11 maart 2024: PFOS in Jelsumer Feart

• geplaatst op 11 maart 2024 om 17:42

Waar vindt het onderzoek plaats?

Op de onderstaande kaart staan de witte locaties (met de nummers 1 t/m 15) waar de aanwezigheid van PFAS in het oppervlaktewater op 1 en 5 maart 2024 is onderzocht. De zwarte rondjes (met de nummers 1, 3 en 6 en 16 t/m 32) zijn de locaties waar het waterschap op dinsdagmorgen 12 maart watermonsters neemt. De meetlocaties 1, 3 en 6 onderzoeken we voor de tweede keer om de resultaten met het eerdere onderzoek te vergelijken.

Kaart met alle meetpunten in het oppervlaktewater van de Jelsumer Feart en omliggende sloten en vaarten die onderzocht zijn of waar nog onderzoek gaat plaatsvinden.

Aanvullend onderzoek waterbodem

Inmiddels is een aanvullend onderzoek naar de kwaliteit van de aanwezige sliblaag van watergangen op de vliegbasis en het terrein ten westen van de vliegbasis gestart. De resultaten van dit onderzoek zijn in de loop van deze maand bekend. Wanneer deze uitslagen voldoende zijn geanalyseerd communiceren we deze naar buiten. 

Op de onderstaande kaart zijn de watergangen op de vliegbasis en het terrein ten westen van de vliegbasis aangegeven waar aanvullend waterbodemonderzoek plaatsvindt naar de kwaliteit van de aanwezige sliblaag. Het gaat om de watergangen die met blauw zijn weergegeven.

Aanstaande woensdag 13 maart 2024 start een aanvullend onderzoek in de Jelsumer Feart, omliggende sloten en een deel van de Dokkumer Ie. Bij dit onderzoek gaat het om de waterbodem in het bovenstroomse deel van de Jelsumer Feart langs de Tsjessingawei (gedeelte tussen de vliegbasis en het gemaal) en dezelfde 3 bemonsteringsvakken als bij het eerste waterbodemonderzoek. Daarnaast vindt er aanvullend waterbodemonderzoek plaats in aanliggende sloten die in open verbinding staan met de Jelsumer Feart en hetzelfde waterpeil hebben als de vaart. Dat onderzoek gebeurt ook in een klein deel van de Dokkumer Ie. De Dokkumer Ie is als vaarweg in beheer van de provincie. We verwachten dat de uitslagen in de loop van april bekend zijn. Wanneer deze uitslagen voldoende zijn geanalyseerd communiceren we deze naar buiten. 

Op de onderstaande kaart is de Jelsumer Feart en de zijtakken aangegeven waar vanaf 13 maart aanvullend waterbodemonderzoek plaatsvindt naar de kwaliteit van de aanwezige sliblaag. Het gaat om de watergangen die met blauw zijn weergegeven.

Eerste verkennend onderzoek bodem en grondwater door gemeente Leeuwarden

De gemeente Leeuwarden laat op enkele locaties rond de Jelsumer Feart de bodem en het grondwater onderzoeken. De gemeente laat eerst de locaties onderzoeken die veel gebruikt worden vlakbij de Jelsumer Feart. Dat gaat om enkele volkstuinen, het voedselbos, het rustpunt/buitencentrum en camping in het gebied. Daarnaast laat de gemeente ook uit voorzorg de bodem en het grondwater onderzoeken van een paar locaties op de wal van de Lytse Feart. Het gaat om de plekken waar de uit de vaart gehaalde waterplanten (hekkelspecie) kort op de grond hebben gelegen.

De onderzoeken beginnen op dinsdag 11 maart en duren ongeveer 2 weken. De uitslagen verwachten we ongeveer binnen 3 weken. Wanneer deze uitslagen voldoende zijn geanalyseerd communiceren we deze naar buiten. 

Aanvullend onderzoek bodem en grondwater

Tijdens de bewonersavond van donderdag 7 maart zijn nog andere locaties voor onderzoek door bewoners aangedragen. Bijvoorbeeld de volkstuinen aan de Dokkumer Ie, een locatie waar in het gebied eerder gebaggerd is, en enkele moestuinen in particulier bezit. Ook hier laat de gemeente onderzoek uitvoeren naar de bodem en het grondwater. De gemeente heeft inmiddels hiervoor een onderzoeksbureau gevraagd.

Met de analyses van de eerste onderzoeken kan de gemeente beoordelen of meer onderzoek nodig is.

Advies GGD

De adviezen die GGD Fryslân vorige week heeft gegeven, blijven van kracht. Tijdens de bijeenkomst vorige week donderdag zijn er ook vragen gesteld over onderzoek naar (bewatering van) de grond van moestuinen en de groente uit die tuinen. Om te bepalen of en hoe vervolgonderzoek naar groente, fruit en bewatering nodig is, is GGD Fryslân onder meer afhankelijk van de onderzoeksresultaten van Wetterskip Fryslân en gemeente Leeuwarden.

De huidige adviezen (niet zwemmen in het water van de Jelsumer Feart, niet gebruik maken van het water en geen vis eten uit het water) kunnen daarop indien nodig worden aangescherpt.