We bouwen nieuwe, visvriendelijke gemalen bij Terwispel en Gorredijk
- geplaatst op 20 maart 2023 om 16:23
We vervangen gemaal Terwispel in Gorredijk en gemaal Kolderveen bij Terwispel door nieuwe, visvriendelijke gemalen. Beide gemalen dateren uit de jaren zeventig van de vorige eeuw en zijn aan vervanging toe. In januari 2023 zijn de werkzaamheden gestart bij gemaal Kolderveen. Ook is de aannemer inmiddels aan het werk bij het nieuwe gemaal Terwispel. De twee gemalen zorgen ervoor dat de inwoners van Terwispel en Gorredijk en omgeving droge voeten houden. De sloop en nieuwbouw van de gemalen kosten in totaal ruim 2 miljoen euro.
Gemaal Terwispel
Gemaal Terwispel staat, in tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, in Gorredijk tussen het Skeanpaed en Wetterwille aan de noordrand van het dorp op bedrijventerrein Overtoom. Het gemaal zorgt voor de afwatering van het grootste deel van de bebouwde kom van Gorredijk en de gronden ten noorden van het dorp. Het nieuwe gemaal wordt achter het oude, te slopen gemaal gebouwd en kan 37 kuub (37.000 liter) water per minuut verpompen. Het gemaal krijgt een vijzel en een automatische krooshekreiniger om drijvend vuil en (riet)maaisel te verwijderen.
Gemaal Kolderveen
Gemaal Kolderveen staat ten noorden van Terwispel aan de oostkant van de Nije Feart aan het zandpad Kolderveen. Het zorgt voor de afwatering van het gebied ten noorden van Terwispel tot aan natuurgebied Van Oordt’s Mersken. De pompcapaciteit van het nieuwe gemaal blijft gelijk aan die van het oude gemaal: 20 kuub (20.000 liter) water per minuut. Het nieuwe gemaal krijgt een betonput waarin de pomp wordt geplaatst. Het water wordt straks via een buis onder het zandpad naar een nieuwe uitstroomput in de oever van de Nije Feart gepompt.
Visvriendelijk
Beide gemalen worden visvriendelijk. Vissen kunnen straks ongeschonden van de polder naar de Friese boezem (stelsel van meren, kanalen en vaarten) zwemmen. De vorm van de vijzel van gemaal Terwispel is speciaal voor vissen aangepast. Gemaal Kolderveen krijgt een visvriendelijke pomp met een grotere opening en een aangepaste vorm. Ook start de pomp van dit gemaal met een laag toerental op. Zo kunnen vissen op tijd wegzwemmen van de pomp.
Nieuwbouw
Aannemer Jelle Bijlsma BV uit Gytsjerk voert de werkzaamheden uit. De meeste onderdelen van het nieuwe gemaal Kolderveen worden als prefab-delen aangevoerd en ter plaatse in elkaar gezet. Hierdoor is de bouwperiode op de locatie zelf korter dan bij traditionele bouw. Ook zijn er minder verkeersbewegingen nodig over het zandpad Kolderveen. Gemaal Terwispel wordt wel helemaal ter plaatse opgebouwd. Voor dit vijzelgemaal is een grotere betonconstructie nodig die beter op de bouwlocatie zelf gestort kan worden.
Planning
De werkzaamheden aan beide gemalen duren ruim een half jaar. De nieuwe gemalen zijn naar verwachting in juli 2023 klaar voor gebruik.
1000 gemalen
Gemalen Kolderveen en Terwispel maken deel uit van een netwerk van bijna 1.000 gemalen, 5.400 stuwen en ongeveer 5.000 inlaten in ons werkgebied. Die zorgen samen voor het gewenste waterpeil in sloten, kanalen en meren.
Foto: Bouw van het nieuwe gemaal Terwispel.
Foto: Bouw van het nieuwe gemaal Kolderveen.